Miljoenennota verbetert onvoldoende de bestaanszekerheid van huurders

Huren en geld De Woonbond uit kritiek op de keuze van het Kabinet om de eerder beloofde extra investeringen in de huurtoeslag pas een jaar later in te voeren en het eerder toegezegde bedrag hiervoor te halveren.

De voorgestelde 500 miljoen euro uit het coalitieakkoord is juist hard nodig om armoede onder huurders aan te pakken. Zij moeten nu nog een jaar wachten voordat het Kabinet hier geld voor uittrekt. Terwijl voor huurders een torenhoge huurverhoging dreigt in 2025, nog hoger dan de huurexplosie in 2024.

Het uitstel is extra opvallend, omdat de overdrachtsbelasting voor woningbeleggers wel al in 2025 omlaag gaat.

Wat goed nieuws is, is dat er ook geld gestoken wordt in de vereenvoudiging van de huurtoeslag. Hierdoor krijgen meer mensen recht op huurtoeslag en loopt de huurtoeslag bij een oplopend inkomen minder snel af. Dat is positief, maar het is een slechte zaak dat dit ten koste gaat van het beoogde terugdringen van de armoede onder de laagste inkomens.

Het kabinet trekt minder geld uit dan in het Hoofdlijnenakkoord werd gepresenteerd om armoede aan te pakken via de huurtoeslag. Toen was er nog sprake van een extra uitgave van 500 miljoen euro voor het verhogen van de toeslag, waar nu nog maar 225 miljoen over is.

Ook is de Woonbond niet te spreken over het afschaffen van de salderingsregeling zonder dat er rekening is gehouden met huurders die hiervoor de rekening krijgen gepresenteerd. Het effect voor huurders is een stijging van de energielasten terwijl ze voor de panelen op hun dak blijven betalen via de servicekosten of huur. Ook is er niet nagedacht over hoe zonnepanelen aantrekkelijk blijven voor huurders. Juist in de huursector is er nog een grote inhaalslag te maken.

Oproep aan de Tweede Kamer

Over deze en andere onderwerpen heeft de Woonbond een brief aan Tweede Kamerleden gestuurd. Daarin maakt de Woonbond duidelijk wat de effecten zijn van de plannen van de regering. Het is ook een oproep aan de politiek om de wooncrisis daadkrachtiger aan te pakken en met plannen te komen voor lagere huren, méér betaalbare woningen en een snelle verduurzaming van de bestaande woningen.

Woonbond pleit voor nieuwe aanpak huurprijsbeleid

Huren en geld De Woonbond doet een urgente oproep aan het kabinet om de systematiek van de jaarlijkse huurverhoging te veranderen. Uit CBS-cijfers blijkt dat de huurstijging in 2024 de grootste is in 30 jaar tijd.

De forse stijging van de huurprijzen in 2024 is het gevolg van de hoge huurverhoging die de politiek heeft toegestaan. ‘Zonder ingrijpen pakt huurverhoging volgend jaar nog hoger uit en zakken huurders in 2025 door het ijs’, aldus Zeno Winkels, directeur van de Woonbond.

De huurprijzen waren in juli 2024 gemiddeld 5,4 procent hoger dan in juli 2023. Daarin is een duidelijk onderscheid te zien tussen de stijging bij sociale huurwoningen (5,6%) en vrijesectorwoningen (5,0%).

Het verschil tussen de sociale huursector en de vrije sector is goed te verklaren. Voor de vrije sector heeft de politiek namelijk al ingegrepen. Eerder dit jaar besloot de Tweede Kamer dat de jaarlijkse huurverhoging hier bestaat uit maximaal het inflatiecijfer + 1% òf de gemiddelde loonstijging + 1%. De laagste van die twee geldt.

Zonder aanpak volgend jaar opnieuw huurexplosie

In de sociale huursector is het maximum echter gelijk aan de gemiddelde loonstijging. Ook voor volgend jaar maakt dat een wereld van verschil. Het CPB verwacht dat deze gemiddelde loonstijging voor dit jaar uitkomt op 6,6% en de inflatie op 3,6%. Zonder aanpassing van de systematiek zullen verhuurders in de sociale huursector volgend jaar dus een huurverhoging van 6,6% doorvoeren.

Kabinet moet ingrijpen met nieuwe systematiek

Daarom roept de Woonbond het kabinet op om ook voor de sociale huursector de ‘laagste van de twee’-systematiek toe te passen. Zeno Winkels, directeur van de Woonbond:

Veel huurders staat het water allang aan de lippen, boodschappen en andere dagelijkse behoeften zijn al nauwelijks meer te betalen. Opnieuw een buitenproportionele huurverhoging is de doodsteek. En bovendien volstrekt in strijd met vele verkiezingsbeloften. Om opnieuw een torenhoge huurverhoging te voorkomen in 2025, moet het kabinet nú ingrijpen.

Hoge huur jaagt ook overheid op kosten

De huurverhoging matigen is goed voor huurders, maar ook slim vanuit een kabinet dat op de overheidsuitgaven wil letten. Een deel van de huurverhoging wordt bij armere huurders vergoed door de huurtoeslag en leidt dus tot hogere uitgaven uit de schatkist. Zo betalen huurders én de overheid voor de hoge huurstijgingen.